Ξεκινούμε αυτή την ενότητα με την επίσκεψη μας στον ιστότοπο του Raspberry Pi και συγκεκριμένα μεταβαίνουμε στη σελίδα με διεύθυνση http://raspberrypi.com
Εδώ θα βρούμε πλούσιο υλικό και συγκεκριμένα στη καρτέλα Hardware θα δούμε όλες τις διαθέσιμες συσκευές Raspberry Pi, στη καρτέλα Software θα βρούμε το βασικό λειτουργικό σύστημα που έχει εξελίξει το ίδρυμα με την ονομασία Raspberry Pi OS, στην καρτέλα Documentation θα βρούμε εγχειρίδια για τις συσκευές Raspberry Pi. Μπορούμε επίσης, να βρούμε συμβατά αξεσουάρ και σε άλλες ιστοσελίδες όπως The Pi Hut και το Pimoroni.
Το πρώτο βήμα για να γίνει λειτουργική η συσκευή μας είναι να εγκαταστήσουμε το λειτουργικό σύστημα. Όπως αναφέραμε, το προτεινόμενο λειτουργικό σύστημα ονομάζεται Raspberry Pi OS, το οποίο είναι μια εκδοχή ενός δημοφιλούς λειτουργικού συστήματος γνωστού ως Linux.
Ενώ το Linux δεν το χρησιμοποιούν πολλοί χρήστες στους προσωπικούς τους υπολογιστές, είναι το κύριο λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιείται στους διακομιστές του παγκόσμιου ιστού. Σχεδόν όλες οι σελίδες που επισκεπτόμαστε φιλοξενούνται σε servers που χρησιμοποιούν το λειτουργικό σύστημα Linux.
Μετά που συνδέσουμε το Raspberry Pi με πληκτρολόγιο και ποντίκι στις θύρες USB καθώς και την οθόνη μέσω ενός κατάλληλου καλωδίου στη θύρα micro HDMI, θα πρέπει να έχουμε φορτώσει το λειτουργικό σύστημα σε μια micro SD κάρτα τύπου flash. Όπως θα δούμε σε επόμενη ενότητα, μπορούμε να λειτουργήσουμε το Raspberry Pi μέσω δικτύου από τον προσωπικό μας υπολογιστή, χωρίς τη χρήση πληκτρολογίου, ποντικιού και οθόνης.
Στη συνέχεια θα μάθουμε πως θα κατεβάσουμε και να εγκαταστήσουμε το λειτουργικό σύστημα Raspberry Pi OS σε μια κάρτα micro SD. Αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε μέσω ενός ειδικού λογισμικού προσωπικού υπολογιστή και συγκεκριμένα μέσω του Raspberry Pi imager. Για το λόγο αυτό πρέπει την κάρτα micro SD να την έχουμε τοποθετήσει σε ένα card reader και αυτό με τη σειρά του να το έχουμε συνδέσει σε ένα προσωπικό υπολογιστή.
Όπως είπαμε, το απαιτούμενο λογισμικό που χρησιμοποιούμε για την εγγραφή της SD κάρτας είναι το λεγόμενο Raspberry Pi imager. Αυτό μπορούμε να το κατεβάσουμε από την σελίδα του ιδρύματος RPi και συγκεκριμένα από την διεύθυνση http://raspberrypi.com/software Το απαιτούμενο αρχείο το παίρνουμε κάνοντας κλικ στο κουμπί Download for Windows ή το Download for macOS ή το Download for Ubuntu for x86 ανάλογα τον υπολογιστή που έχουμε.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να κατέβει στον προσωπικό υπολογιστή ένα εκτελέσιμο αρχείο, που στην δικιά μου περίπτωση είναι το imager_1.8.5.exe Τρέχοντας αυτό το αρχείο, έχει σαν αποτέλεσμα την εγκατάσταση της ζητούμενης εφαρμογής, δηλαδή το Raspberry Pi imager. Με την εφαρμογή Raspberry Pi imager μπορούμε να κατεβάσουμε και να φορτώσουμε το λειτουργικό σύστημα του Raspberry Pi σε μια κάρτα micro SD.
Τρέχουμε την εφαρμογή Raspberry Pi Imager και εμφανίζεται το πλαίσιο διαλόγου, όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα
Πρώτα επιλέγουμε το CHOOSE DEVICE και η εφαρμογή μας προτείνει να επιλέξουμε τον τύπο της συσκευής Raspberry Pi στην οποία θα εγκαταστήσουμε το λειτουργικό σύστημα. Βλέπουμε ότι στην αναδυόμενη λίστα περιλαμβάνονται όλες οι συσκευές που έχει αναπτύξει το Raspberry Pi από την 1η γενιά μέχρι και την τελευταία.
Στην συνέχεια, επιλέγοντας CHOOSE OS η εφαρμογή μας προτείνει να επιλέξουμε το λειτουργικό σύστημα. Εδώ βλέπουμε ότι για σύγχρονες εκδόσεις Raspberry Pi 3 και άνω εμφανίζεται ως πρώτη επιλογή, το προτεινόμενο λειτουργικό σύστημα το Raspberry Pi OS (64-bit) με μέγεθος 1GB. Αν έχουμε το Raspberry Pi Zero 2 W προτείνεται η 32-bit έκδοση, κυρίως λόγω της χαμηλής μνήμης RAM. Στο τέλος της λίστας, είναι διαθέσιμα και κάποια πολύ χρήσιμα εργαλεία, όπως για παράδειγμα το εργαλείο Erase με το οποίο μπορούμε να σβήσουμε την κάρτα SD, ενώ με το εργαλείο Use custom έχουμε τη δυνατότητα να εγκαταστήσουμε ένα άλλο λειτουργικό σύστημα που δεν είναι διαθέσιμο στη λίστα.
Στο κάτω μέρος υπάρχει το Raspberry Pi OS με την λέξη other που αν το επιλέξουμε θα εμφανίσει δυο ακόμη εκδόσεις, την μικρότερη σε μέγεθος με όνομα lite, η οποία δεν έχει γραφικό περιβάλλον, αλλά και μια άλλη, τη Full όπου το μέγεθος του αρχείου εγκατάστασης φτάνει τα 3GB και περιλαμβάνει επιπρόσθετες εφαρμογές, όπως η wolfram mathematica, μια εφαρμογή προγραμματισμού την scratch, μια σουίτα προγραμμάτων γραφείου την libreoffice, μερικά παιχνίδια και άλλες εφαρμογές.
Επιλέγοντας Back, επιστρέφουμε στη λίστα των διαθέσιμων λειτουργικών συστημάτων που μπορούμε να εγκαταστήσουμε.
Προχωράμε με την εγκατάσταση της προτεινόμενης εφαρμογής, επιλέγοντας την πρώτη επιλογή για το λειτουργικό σύστημα, δηλαδή το Raspberry Pi OS (64-bit) με μέγεθος 1.1GB Να σημειώσουμε ότι, με αυτή την έκδοση μπορούμε αργότερα να εγκαταστήσουμε και τις υπόλοιπες εφαρμογές που περιλαμβάνει η Full έκδοση.
Προσθέτουμε την SD κάρτα στον υπολογιστή μας και την επιλέγουμε από το πλαίσιο CHOOSE STORAGE.
Θα πρέπει να δείξουμε ιδιαίτερη προσοχή σε αυτό το σημείο, διότι θα πρέπει να είμαστε 100% σίγουροι ότι έχουμε επιλέξει τη σωστή κάρτα, ώστε να μην έχουμε δυσάρεστες εκπλήξεις. Για παράδειγμα, αν εκείνη τη στιγμή έχουμε συνδεμένο και ένα εξωτερικό δίσκο, μια λάθος επιλογή σε αυτό το σημείο μπορεί να διαγράψει όλα τα περιεχόμενα του.
Αφού ολοκληρώσουμε τις επιλογές μας, το πρόγραμμα εμφανίζει την ακόλουθη εικόνα:
Πατάμε το NEXT και το πρόγραμμα εμφανίζει την εικόνα:
Επιλέγοντας το EDIT SETTINGS μπορούμε να κάνουμε κάποιες βασικές ρυθμίσεις στο λειτουργικό σύστημα από τώρα. Συγκεκριμένα από την καρτέλα GENERAL μπορούμε να ορίσουμε το όνομα host, το όνομα χρήστη και το κωδικό πρόσβασης, να ρυθμίσουμε τα στοιχεία του ασύρματου δικτύου, ώστε να μπορούμε να συνδεόμαστε άμεσα και να ορίσουμε την περιοχή που βρισκόμαστε καθώς και την γλώσσα πληκτρολογίου.
Μπορούμε, αν ενεργοποιήσουμε το SSH από την καρτέλα SERVICES, να χειριζόμαστε το Raspberry Pi μέσω δικτύου, από τον προσωπικό μας υπολογιστή, χωρίς τη χρήση πληκτρολογίου, ποντικιού και οθόνης.
Στη συνέχεια, αφού έχουμε κάνει κλικ στο SAVE, πατώντας YES το σύστημα δέχεται τις ρυθμίσεις, ενώ πατώντας ΝΟ λέμε στο σύστημα ότι δεν επιθυμούμε τις αρχικές ρυθμίσεις. Σε αυτό το βήμα πατάμε το YES και το πρόγραμμα βγάζει ένα προειδοποιητικό μήνυμα, ότι όλα τα δεδομένα της SD κάρτας θα διαγραφούν πριν την εγκατάσταση. Κάνοντας κλικ στο YES οδηγεί στη διαδικασία εγκατάστασης του λειτουργικού συστήματος.
Αρχικά, θα κατεβάσει από το διαδίκτυο το λειτουργικό σύστημα που επιλέξαμε και στη συνέχεια το εγκαθιστά στη κάρτα SD, αφού πρώτα διαγράψει τα περιεχόμενα της.
Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία εγκατάστασης, το πρόγραμμα επιβεβαιώνει ότι πράγματι έχει εγκατασταθεί σωστά το λειτουργικό σύστημα στην SD κάρτα που έχουμε τοποθετήσει στο PC μέσω ενός card reader και μας προτρέπει να την αφαιρέσουμε. Αφού την αφαιρέσουμε κάνουμε κλικ στο CONTINUE.
