5. Ρυθμίσεις λειτουργικού συστήματος RPi

Σε αυτό το άρθρο θα μάθουμε να κάνουμε ρυθμίσεις πάνω στο λειτουργικό σύστημα του RPi.

Αυτό γίνεται πηγαίνοντας στο Mενού εφαρμογών και από εκεί στο υπομενού Προτιμήσεις. Από εδώ μπορούμε να κάνουμε τις βασικές ρυθμίσεις πάνω στο λειτουργικό σύστημα. Εδώ έχουμε τη δυνατότητα να αλλάξουμε κάποιες επιλογές που κάναμε κατά την εγκατάσταση του λειτουργικού συστήματος. Για τη ρύθμιση της εμφάνισης επιλέγουμε Appearance settings.

Το παράθυρο Appearance settings εμφανίζει 4 καρτέλες. Στην καρτέλα με όνομα Desktop στο πεδίο Picture μπορούμε να επιλέξουμε άλλη εικόνα φόντου με επιλογή από μια σειρά από διαθέσιμες εικόνες ή να προσθέσουμε δική μας. Επίσης μπορούμε να αφαιρέσουμε την εικόνα από το πεδίο layout –> no-image εμφανίζοντας το φόντο από όπου μπορούμε να αλλάξουμε το χρώμα του, από την επιλογή Color.

Στην ίδια καρτέλα Desktop στο κάτω μέρος της υπάρχουν 3 επιλογές με ονομασίες Documents, Wastebasket, Mounted Disk, που με ένα tick επιλέγουμε ποια από αυτά θα εμφανίζονται πάνω στην επιφάνεια εργασίας. Με tick στο Documents (φάκελος εγγράφων) εμφανίζεται η συντόμευση του πάνω στην επιφάνεια εργασίας. Με tick στο Wastebasket (φάκελος απορριμμάτων) εμφανίζεται η συντόμευση ως Απορρίμματα. Εάν έχουμε κάνει tick στο Mounted disks αυτό σημαίνει ότι αν τοποθετήσουμε ένα μέσο αποθήκευσης (π.χ. σκληρό δίσκο) σε μια USB θύρα, αυτό το μέσο θα εμφανιστεί ως μια συντόμευση πάνω στην επιφάνεια εργασίας.

Το RPi μπορεί αυτόματα να αναγνωρίσει συστήματα αρχείων FAT και NTFS που χρησιμοποιούνται στα Windows ή το HFS+ που χρησιμοποιείται στα macOS καθώς και το ext4 που χρησιμοποιείται στο Linux.

Η δεύτερη καρτέλα (Menu Bar) του παραθύρου Appearance settings παρέχει την δυνατότητα ρυθμίσεων της μπάρας εργασιών της επιφάνειας εργασίας. Από εδώ μπορούμε να αλλάξουμε το χρώμα της μπάρας εργασιών όπως και το χρώμα της γραμματοσειράς. Με την επιλογή Position έχουμε την δυνατότητα να τοποθετήσουμε την μπάρα εργασιών πάνω ή κάτω στην επιφάνεια εργασίας.

Στην τρίτη καρτέλα (System) του παραθύρου Appearance settings παρέχει τη δυνατότητα ρύθμισης της γραμματοσειράς και του χρώματος επιλογών του μενού, όταν περάσει το ποντίκι πάνω τους. Επίσης από εδώ μπορούμε να αλλάξουμε το μέγεθος του κέρσορα του ποντικιού.

Στην τέταρτη καρτέλα (Defaults) του παραθύρου Appearance settings μπορούμε να κάνουμε ρύθμιση στο μέγεθος εμφάνισης της επιφάνειας εργασίας ανάλογα το μέγεθος της οθόνης που έχουμε συνδέσει το RPi.

Μια άλλη σειρά ρυθμίσεων που μπορούμε να κάνουμε είναι από το παράθυρο Raspberry Pi Configuration, το οποίο μπορούμε να βρούμε στο υπομενού Προτιμήσεις του Μενού εφαρμογών. Οι ρυθμίσεις που μπορούμε να κάνουμε εδώ είναι αντίστοιχες με τις ρυθμίσεις του raspi-config.

Η πρώτη καρτέλα του παραθύρου Raspberry Pi Configuration έχει όνομα System από όπου μπορούμε να αλλάξουμε το password και το όνομα της συσκευής μας. Πιο κάτω στην επιλογή Boot έχουμε τη δυνατότητα να επιλέγουμε αν το RPi θα φορτώνει το γραφικό περιβάλλον αμέσως κατά την εκκίνηση λειτουργίας. Εδώ μπορούμε να ανοίγουμε το RPi σε command line interface παρά σε γραφικό περιβάλλον. Πιο κάτω στην επιλογή Auto login απενεργοποιώντας το ‘Login as user pi’ έχει σαν αποτέλεσμα κατά την εκκίνηση του RPi να μας ζητήσει το username και το password που έχουμε ορίσει.

Στην Τρίτη καρτέλα του παραθύρου Raspberry Pi Configuration με όνομα Interfaces μπορούμε να ενεργοποιήσουμε ή να απενεργοποιήσουμε ορισμένες λειτουργίες του RPi. Η πρώτη λειτουργία αφορά την ειδικού τύπου Camera που συνδέεται στη θύρα CSI. Οι επιλογές SSH και VNC πρέπει να είναι ενεργές όταν θέλουμε να συνδεόμαστε στο RPi από διαφορετικό υπολογιστή μέσω Ethernet ή WiFi. Οι υπόλοιπες επιλογές πιο κάτω αφορούν τα GPIOs των ακροδεκτών του RPi.

Αν θέλουμε μπορούμε να προσθέσουμε κι άλλα αντικείμενα (εικονίδια) πάνω στην μπάρα εργασιών. Για να το επιτύχουμε αυτό πατάμε δεξί κλίκ (θέση 1) πάνω στο κενό χώρο της μπάρας εργασιών και επιλέγουμε Προσθήκη/Αφαίρεση αντικειμένων πλαισίου.

Με αυτό τον τρόπο εμφανίζεται μια λίστα με όλα τα αντικείμενα που είναι τοποθετημένα στη μπάρα εργασιών. Για παράδειγμα η ένδειξη Μενού, είναι το μενού εφαρμογών ενώ η ένδειξη Μπάρα εκκίνησης εφαρμογών αφορά τα τρία εικονίδια συντόμευσης. Προχωρώντας πιο κάτω στη λίστα θα δούμε τα ονόματα άλλων εικονιδίων να βρίσκονται στο τέλος της μπάρας όπως ο ήχος και το ρολόι. Μεταξύ των αντικειμένων υπάρχει περιθώριο έτσι ώστε να είναι πιο ευανάγνωστα τα εικονίδια.

Μπορούμε να προσθέσουμε ένα αντικείμενο στη μπάρα εργασιών κάνοντας κλικ  στο Προσθήκη (θέση 1) του παραθύρου που ανοίξαμε πριν. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να εμφανιστεί ένα νέο παράθυρο – λίστα από όπου μπορούμε να επιλέξουμε ότι θέλουμε.

Επιλέγοντας το CPU Temperature Monitor εμφανίζεται ένα εικονίδιο με την θερμοκρασία του επεξεργαστή. Με διπλό κλικ ή πατώντας Προσθήκη στο κάτω μέρος του παραθύρου (θέση 3) προστίθεται στο τέλος της μπάρας εργασιών και δείχνει την θερμοκρασία του επεξεργαστή. Για να μην έχουμε προβλήματα θα πρέπει η θερμοκρασία της CPU να είναι μικρότερη από 80 βαθμούς Κελσίου.

Μπορούμε να αλλάξουμε τη θέση των αντικειμένων με τα κουμπιά Πάνω και Κάτω. Επιλέγουμε το υποψήφιο αντικείμενο και πατάμε Πάνω ή Κάτω.

Μπορούμε να προσθέσουμε και ένα άλλο εικονίδιο στη μπάρα εργασιών που να μας δείχνει γραφικά τη χρήση του επεξεργαστή. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε ως εξής: εμφανίζουμε την λίστα με τα ονόματα των υποψήφιων εικονιδίων αφού κάνουμε κλικ στο Προσθήκη (θέση 1). Επιλέγουμε το CPU Usage Monitor και στη συνέχεια κάνουμε κλικ στο Προσθήκη στο κάτω μέρος της λίστας (θέση 3).

Ένα χρήσιμο αντικείμενο που πρέπει να προσθέσουμε στη μπάρα εργασιών είναι η σημαία της γλώσσας που χρησιμοποιούμε. Από εδώ μπορούμε να εναλλάσσουμε τη γλώσσα πληκτρολογίου μεταξύ Αγγλικής και Ελληνικής για εμάς τους Έλληνες. Για να το επιτύχουμε επιλέγουμε Keyboard Layout Handler (θέση 1) και πατάμε Προσθήκη (θέση 2) στο κάτω μέρος του παραθύρου. Μόλις κάνουμε αυτό εμφανίζεται στο τέλος της μπάρας εργασιών μια σημαία. Τώρα είμαστε σε θέση να κλείσουμε το παράθυρο Ιδιότητες πλαισίου (θέση 4).

Για να προσθέσουμε την Ελληνική γλώσσα πατάμε δεξί κλικ πάνω στη σημαία (θέση 1) και από το μενού που εμφανίζεται πατάμε την πρώτη επιλογή Χειριστής Διάταξης Πληκτρολογίου (θέση 2). Εδώ εμφανίζεται ένα νέο παράθυρο όπου στις Διατάξεις Πληκτρολογίου εμφανίζεται προς το παρόν η Αγγλική σημαία και θα προσθέσουμε και την Ελληνική για να έχουμε διαθέσιμες δυο γλώσσες Αγγλικά – Ελληνικά. Για να το κάνουμε αυτό θα πρέπει να αφαιρέσουμε την επιλογή Διατήρηση διατάξεων συστήματος (θέση 3). Αμέσως μετά κάνουμε κλικ στο Προσθήκη (θέση 4) και επιλέγουμε τη γλώσσα που επιθυμούμε (θέση 5). Κάνουμε κλικ στο Εντάξει (θέση 6) και βλέπουμε στις Διατάξεις Πληκτρολογίου να έχει προστεθεί και η Ελληνική.

Τώρα θα δούμε πώς να επιλέγουμε την συντόμευση του πληκτρολογίου ώστε να μπορούμε να επιλέγουμε γλώσσα. Αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε με το μεγάλο κουμπί που βλέπουμε κάτω από την επιγραφή Αλλαγή Επιλογής Διάταξης (θέση 1).

Από το παράθυρο που εμφανίζεται βλέπουμε ότι είναι επιλεγμένος ο συνδυασμός πλήκτρων Shift + Caps Lock και μπορούμε να αφαιρέσουμε τον επιλεγμένο συνδυασμό πλήκτρων (θέση 2) και να προσθέσουμε τον δικό μας συνδυασμό για παράδειγμα Alt+Shift (θέση 3). Τώρα πατάμε Εντάξει (θέση 4). Εδώ έχουμε τελειώσει και θα πρέπει να αποθηκεύσουμε τις ρυθμίσεις. Αν πατήσουμε Κλείσιμο (θέση 5) θα δούμε ότι δεν λειτουργεί για κάποιο πρόβλημα στην εφαρμογή.

Αν πατήσουμε Χ για να κλείσουμε το παράθυρο, τότε στην πραγματικότητα δεν θα αποθηκευτούν οι ρυθμίσεις. Δεν κλείνουμε το παράθυρο αλλά πατάμε πάνω στον κενό χώρο της μπάρας εργασιών δεξί κλικ (θέση 6) και από εκεί επιλέγουμε την Μπάρα εργασιών (λίστα παραθύρων) (θέση 7). Στο παράθυρο που θα εμφανιστεί πατάμε το κουμπί κλείσιμο.